Problemy praktyczne i spory sądowe
W praktyce sądowej powstaje wiele kontrowersji związanych z interpretacją art. 6471 KC, co prowadzi do złożonych sporów między uczestnikami procesu budowlanego. Kwestie proceduralne, odsetki oraz zabezpieczenia należytego wykonania umowy stanowią główne obszary problemowe, które wymagają szczególnej uwagi zarówno od inwestorów, jak i podwykonawców.
Zawieszenie postępowania przy sporze wykonawca–podwykonawca
Gdy między wykonawcą a podwykonawcą istnieje spór dotyczący istnienia wierzytelności, sąd może zawiesić postępowanie przeciwko inwestorowi do czasu jego rozstrzygnięcia. Takie rozwiązanie ma zapobiec sytuacji, w której inwestor zostałby zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia, podczas gdy sam wykonawca kwestionuje zasadność roszczenia podwykonawcy.
Brak podstaw do odsetek handlowych
W orzecznictwie pojawiają się rozbieżne stanowiska co do odpowiedzialności inwestora za odsetki za opóźnienie należne podwykonawcy od wykonawcy. Przeważa jednak pogląd, że odpowiedzialność inwestora nie obejmuje odsetek. Stanowisko to wynika z faktu, że odpowiedzialność inwestora ma charakter gwarancyjny i ogranicza się wyłącznie do kwoty wynagrodzenia głównego.
Klauzule o wstrzymaniu wypłaty
Aby zagwarantować inwestorowi możliwość skorzystania z prawa potrącenia, w umowie z wykonawcą warto zawrzeć klauzulę przewidującą wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia w określonych okolicznościach. Szczególnie istotne jest zastrzeżenie takiego uprawnienia w przypadku złej sytuacji finansowej wykonawcy. Dzięki temu, jeśli wykonawca zwróci się o zapłatę wynagrodzenia, zanim zrobią to podwykonawcy, inwestor będzie mógł zatrzymać kwotę potrzebną na pokrycie zobowiązań wobec podwykonawców.
Dodatkowo, umowa powinna nakładać na wykonawcę obowiązek przedkładania wraz z wnioskiem o wypłatę oświadczeń podwykonawców potwierdzających uregulowanie należności wymagalnych na koniec danego okresu rozliczeniowego.
Zalecenia dla inwestorów i wykonawców
Inwestorzy powinni przede wszystkim wprowadzać do umów klauzule umożliwiające wstrzymanie płatności lub potrącenie kwot wypłaconych podwykonawcom. Skutecznym zabezpieczeniem może być również uzależnienie zapłaty wynagrodzenia od ustanowienia przez wykonawcę gwarancji zapłaty za roboty budowlane w postaci gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej.
Z kolei wykonawcy powinni na etapie zawierania umowy precyzyjnie określić zakres podwykonawstwa, co pozwoli uniknąć przestojów związanych z procedurą akceptacji podwykonawców. Natomiast podwykonawcy, aby zabezpieczyć swoje interesy, powinni zadbać o precyzyjne klauzule umowne i warunki umożliwiające otrzymanie zapłaty bezpośrednio od inwestora w przypadku niewywiązania się generalnego wykonawcy ze zobowiązań.
Wnioski
Przede wszystkim należy pamiętać, że mechanizm odpowiedzialności solidarnej z artykułu 6471 KC opiera się na kilku fundamentalnych zasadach. Po pierwsze, zgłoszenie podwykonawcy musi nastąpić przed rozpoczęciem prac i zachować formę pisemną pod rygorem nieważności. Po drugie, inwestor ma 30 dni na złożenie sprzeciwu, również w formie pisemnej. Po trzecie, odpowiedzialność inwestora ogranicza się wyłącznie do kwoty wynagrodzenia głównego, bez odsetek czy kar umownych.
Jego kilkuletnie doświadczenie w renomowanych śląskich kancelariach obejmuje udział w złożonych procesach akwizycji i inwestycji, w tym dla czołowego przedsiębiorcy w branży farmaceutycznej. Specjalizuje się w obsłudze przedsiębiorców, procesach fuzji i przejęć, due diligence oraz prawie korporacyjnym. Wyróżnia się umiejętnością łączenia wiedzy teoretycznej z praktycznym podejściem do zagadnień prawnych i biznesowych. Jego zaangażowanie w ciągły rozwój przejawia się w aktywnym członkostwie w organizacjach branżowych oraz nieustannym poszerzaniu wiedzy. Jego przygotowanie i doświadczenie czynią go cennym wsparciem dla klientów kancelarii, szczególnie w obszarach prawa korporacyjnego i obsługi podmiotów gospodarczych.
W kręgu jego zainteresowań pozostaje również dyplomacja i stosunki międzynarodowe, z czym wiąże się odbyty staż w Konsulacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Toronto. Biegle włada językiem angielskim i posiada podstawową znajomość języka niemieckiego.
